Rất nhiều chủ doanh nghiệp, nhà quản lý nói về chiến lược và kế hoạch phát triển doanh nghiệp, chiến lược và kế hoạch kinh doanh, chiến lược và kế hoạch phát triên bản thân…
… tuy nhiên để hiểu rõ thế nào là chiến lược, thế nào là kế hoạch phát triển áp dụng trong việc quản trị doanh nghiệp thì nhiều người vẫn có những định nghĩa khá mơ hồ.
Sự mơ hồ của những người đứng đầu doanh nghiệp dẫn tới sự mơ hồ của các cấp quản lý và dẫn tới sự lơ mơ của cấp nhân viên (cấp thực thi).
Đây là một trong những lý do quan trọng khiến cho việc quản trị doanh nghiệp trở nên cực kỳ khó khăn.
Nền tàng của ngôi nhà doanh nghiệp là:
- thị trường
- đã được đáp ứng (đại dương đỏ) – dễ làm nhất
- đang được đáp ứng (đại dương vàng)
- sẽ được đáp ứng (đại dương xanh)
- dòng tiền
- khách hàng
- nhân viên
- chủ sở hữu. xem thêm: Chân dung nhà quản trị thành công
- cộng đồng
- có 4 cái để bán
- sản phẩm
- dịch vụ
- giải pháp (dịch vụ may đo)
- mô hình kinh doanh
Và trên đó là chiến lược. Vậy chiến lược là gì?
- Theo quan điểm nhà binh: chiến lược là những giải pháp, đối sách giản lược (đơn giản) để cho chiến binh có thể chiến đấu tại chiến trường lập được chiến công và đạt được chiến thắng
- Theo quan điểm nhà quản trị: chiến lược là giải pháp/ nhóm giải pháp/ con đường giúp cho doanh nghiệp đạt được mục tiêu từ nguồn lực hiện tại một cách tối ưu.
Những thành tố của chiến lược trong quản trị doanh nghiệp bao gồm:
- Sứ mệnh: nhiệm vụ liên quan tới vận mệnh của tổ chức. Nhiệm vụ này phải đủ lớn nhưng cũng phải đủ thực tế để tạo niềm tin, động lực cho người khác. Sứ mệnh thường kéo dài trong khoảng 50 năm.
- Tầm nhìn (viễn kiến): ngắn hơn sứ mệnh nhưng khả năng nhìn xa được của lãnh đạo. Doanh nghiệp sẽ ở đâu trong 5 năm, 10 năm tới.
- Mục tiêu: thường là một năm được đặt theo công thức SMART hoặc theo tam định (định tính, định lượng, định thời) – đủ cao để với đủ gần để tới:
- Specific: cụ thể
- Measurable: có thể đo đếm được
- Achievable, ambitious: có thể đạt được + mục tiêu phải tham vọng
- Realistic, relevant: mục tiêu phải thực tế và liên quan đến sứ mệnh, tầm nhìn của tổ chức.
- Timeline: có thời hạn củ thể. Deadline: ko cẩn thận đến line là mình dead. ^^
- Điều quan trọng mục tiêu phải luôn theo sát tam đối:
- Đối nhân:
- những người mình có thể tác động đi cùng vs mình để đạt được mục tiêu
- đồng điệu về nhân cách, mục tiêu, sứ mệnh, tầm nhìn…
- khác nhau về năng lực, bổ trợ nhau về chuyên môn
- tuyển dụng, đào tạo và phát triển những người phù hợp
- tạo ra được văn hoá của doanh nghiệp
- bạn làm được 10% ròi cố lên còn 90% nữa thoi
- Đối tác
- những người vừa chơi vs mình vừa chơi vs đối thủ của mình
- Đối thủ
- muốn cản trở mình đạt mục tiêu
- 2 trên 1 dưới (2 đối thủ trên mình và một đối thủ sau mình)
- biến đối thủ thành đối tác
- Đối nhân:
- Nhiệm vụ: mục tiêu được thực hiện bởi các cá nhân trong tổ chức
- Cam kết: mức độ tuân thủ của cá nhân với các nhiệm vụ đặt ra
- Văn hoá doanh nghiệp, giá trị cốt lõi:
- văn là người hoá là sự thay đổi chuyển hoá: => chuyển hoá những yếu tố khát vọng đi vào người khác đồng hành. Tiến trình liên tục dạy dỗ, thúc đẩy, sàng lọc. Văn hoá dựa trên giá trị cốt lõi nhưng văn hoá tạo ra bởi số đông.
Nhà quản trị cần quan tâm điều gì trong việc lên chiến lược, lập kế hoạch:
- mục tiêu
- tam đối
- tứ đối
- nội lực, ngoại lực
- thời gian và thời hạn
- xem thêm: Chân dung nhà quản trị thành công
Mục tiêu trong chiến lược và kế hoạch phát triển doanh nghiệp:
Bản chất cuộc sống luôn luôn thay đổi nên mục tiêu cũng cần phải luôn thay đổi.
Tam đối trong chiến lược và kế hoạch phát triển doanh nghiệp:
Quản trị doanh nghiệp thì phải đi vào tâm can của từng nhân sự, tại sao họ lại như vậy? Cần linh hoạt và sử dụng phù hợp tam công (công tâm, công bằng, công khai…) để đối đãi với nhân sự.
Dựa vào các giai đoạn phát triển của doanh nghiệp để sử dụng các hình thức quản trị một cách phù hợp (tam đối):
- Nhân trị
- Đức trị
- Pháp trị
- Kỹ trị
- Tự trị
Tham khảo mô hình Tuckmen: LINK
- Forming: giai đoạn hình thành. Nhà quản trị phải dùng kỹ trị: quản trị bằng tri thức, kỹ thuật: quy trình, chính sách, kỷ luật
- Storming: giai đoạn sóng gió: thường hay cãi lôn nhiều nhưng ko rõ ai đúng ai sai: quản trị bằng pháp trị: dùng các luật lệ, quy định để đưa bộ máy và khuôn khổ
- Norming: giai đoạn ổn định: khi hoạt động kinh doanh bình thường: lấy đức trị: làm gương để nhân sự noi theo
- Performing: giai đoạn hoạt động hiệu qủa: áp dụng nhân trị: khen thưởng
- Outstanding: tự trị => đưa ra cho nhân sự key nhiệm vụ mới truyền lửa cho bộ phận, nhân sự khác
- Adjourning: thoái trào => giải tán
Tứ đối trong chiến lược và kế hoạch phát triển doanh nghiệp:
- đối sách: cho phù hợp với từng đối tượng: đối nhân, đối tác, đối thủ
- tư duy, phân tích, phân loại, đánh giá, sắp xếp => đưa ra các kịch bản ròi từ đó mới quyết định
- một quyết định chỉ là đúng và hiệu quả khi được đánh giá bởi 1 chuỗi: tổng hợp thông tin => phân tích thông tin => vấn đề => giải pháp, kịch bản, sắp xếp thứ tự ưu tiên => quyết định
Nội lực và ngoại lực trong chiến lược và kế hoạch phát triển doanh nghiệp:
- Nội lực
- có 6 yếu tố thể hiện nội lực:
- 3 trên hữu hình:
- nhân lực: có bao nhiêu người? Đặc điểm họ là j để giúp mình đạt mục tiêu?
- tài lực: nguồn lực về tài chính
- vật lực: các vật giúp mình đạt được mục tiêu
- 3 vô hình
- hệ lực: các mối quan hệ – mình quan hệ được vs ai để làm điều đó
- tín lực: uy tín
- năng lực: khả năng chuyển hoá
- 3 trên hữu hình:
- SWOT (nội lực, ngoại lực): mạnh/yếu quán chiếu với mục tiêu nếu giúp mình thì là cơ hội nếu nghịch thì là rủi ro
- có những kết quả phi thường: làm những thứ đơn giản một cách khác thường với nỗ lực phi thường
- nghe – nghĩ – tin – làm – hiểu – thấy (phúc cho ai chưa thấy mà tin)
- có 6 yếu tố thể hiện nội lực:
- Ngoại lực
- CPESTI
- C: customer, consumer, competitor (tam đối)
- I: Infrastructure cơ sở hạ tầng truyền thống và hiện đại on/off
Investor nhà đầu tư - PEST: Link
- Điểm mạnh của mình thành rủi cho cho đối thủ, điểm yếu của mình thành cơ hội cho đối thủ => phải biết tranh cơ, tránh nguy
Thời gian và thời hạn lên chiến lược và kế hoạch phát triển doanh nghiệp:
Phân kỳ: ngắn hạn – trung hạn – dài hạn tuỳ vào năng lực và vị trí công tác
- Nhân viên: ngắn hạn tính theo tháng – trung hạn tính theo quý – dài hạn theo 1 năm
- Quản lý: ngắn hạn tính theo quý – trung hạn tính theo năm – dài hạn theo 2-3 năm
- Quản lý cấp cao: ngắn hạn tính theo năm – trung hạn tính theo 2-3 năm – dài hạn theo 5 năm
- Khai mở sự nghiệp, cuộc sống, chia sẻ sự thành công
Kế sách được hoạch định 5W2H inline với chiến lược
- What? Why? => lọc những việc thừa
- How? Nên làm như thế nào
- Who vs whom: ai làm vs ai
- When: chú ý thời điểm bắt đầu
- How much?? – cash in – cash out => khoảng dương lấy hơn trung bình ngành (nói chuyện vs đối thủ cạnh tranh, cùng ngành để biết khoảng…)
- Remark: ghi chú lại
- Làm chiến lược: phải kéo bộ core vào cùng làm
- Action
- KPI
- Cách thực thi và làm theo chiến lược có đúng ko
- Có hướng tới mục tiêu
- Chia nhở thời gian và kiểm soát các hành động
- Phát hiện vấn đề, tìm ra giải pháp
- Khắc phục triệt để
- Khai phá con ngừoi
- Mỗi ngày phải reveiew công việc hàng ngày => có 365 cơ hội mỗi năm
- Hôm nay chúng ta đạt đjc chỉ tiếu:
- có 1 việc j tốt ta chưa làm?
- có 1 việc j dở mà ta chưa làm? => review hàng ngày. Wow giỏi quá mới cổ vũ xíu đã lên
- doanh số:
- tăng KH => Marketing
- dăng giá trị đơn hàng => Sales, kỹ năng sales
- duy trì số đơn hàng/ khoảng thời gian
- ra đcj sản phẩm mới: R&D, Marketing
- tăng giá: BOD
Lên chiến lược và kế hoạch phát triển trong quản trị doanh nghiệp là điều vô cùng khó khăn mất nhiêu thời gian, công sức.
Mỗi một doanh nhân, giám đốc điều hành phải thực hành liên tục trong vòng tối thiểu 6 – 15 tháng sai trung bình 30 lần thậm chí lâu kéo dài 50-60 lần thì mới có thể thực thi thành công.
Tips: Nhà quản trị doanh nghiệp thành công là người phải có khả năng đi sâu vào tâm can của từng nhân sự để dụng được nhân.
Quan tâm sâu sắc, tư duy tích tích cực, thảo luận chí tình, giải pháp thông minh, lắng nghe cuộc sống, tu dưỡng chính mình, thích ứng thay đổi, chủ động sáng tạo, tương tác liên thông, dẫn dắt thành công.
Thành công có sự chia sẻ quyền lợi và trách nhiệm. => Đưa ra các phương pháp, mục tiêu để thử thách. Nên đọc sách và các câu chuyện cổ để trị người.
Chủ doanh nghiệp như là như chiếc dây trong một vòng kim cương. Phải đi xuyên qua được từng viên kim cương và kết dính lại thành một vòng tròn bền đẹp
Nguồn thông tin: Thầy Lý Trường Chiến – Chủ tịch Trí Tri group – Cựu phó chủ tịch Unilever Việt Nam – tên tuổi gắn liền với các thương hiệu OMO, P/S, Lifeboy.
P/s. Đây là biên tập mang tính cá nhân tôi để mọi người tham khảo. Blog không chịu trách nhiệm về tính chính thống, chính xác của nội dung của bài viết này.